در این پژوهش تلاش ما بر این است تا عملکرد زاویه دید در گفتمان را مشخص کنیم. همان گونه که نشان داده خواهد شد، زاویه دید ارتباط زیادی با نیت گفته پرداز/ نویسنده، و در نتیجه ارتباط زیادی با جهت گیری او در گفتمان دارد. بر این اساس، زاویه دیدی که گفته پرداز بر می گزیند مشخص می شود. نشانگرهای اشاری به عنوان نشانگرهای گفتمانی برای تثبیت زمان، مکان، کنشگر و دیگر عناصر گفتمانی عمل می کند. سپس انواع مختلف زاویه دید در گفتمان که عبارتند از زاویه دید کل گرا، جز گرا، انباشت گرا و گزینشی معرفی و نمونه هایی از آن ارایه خواهد شد. همچنین رابطه زاویه دید با دید نیز مورد بررسی قرار خواهد گرفت.

هنر دیوارنگاری مذهبی با موضوعات مربوط به وقایع عاشورا و روایات زندگی پیامبران و امامان شیعه، بخشی از آثار هنرهای تجسمی دوره قاجار را شامل شده که فضای اماکن متبرکه همچون بقاع، تکایا و حسینیه ها را به خود مزیّن کرده است. این هنر، نمایانگر ویژگی های فرهنگ عامّه مانند اعتقادات دینی، ارزش ها، علایق و جنبه های اجتماعی در دوره قاجار است. با توجه به تحولات فرهنگی ایران در دوره مذکور و پیدایش بسترهای جدید برای ارائه آثار نقاشی، ضروروت دارد تأثیر این تحولات بر نقاشان قاجار مورد بررسی قرار بگیرد. هدف تحقیق، ارزیابی تأثیر افق معنایی و امتزاج افق ها برآثار هنرمندان قاجار با تأکید بر دو منطقه گیلان و شهر اصفهان است. سؤال های مورد بررسی عبارتند از: 1-امتزاج افق ها در آثار هنرمندان گیلان و اصفهان چه تأثیراتی گذاشته است؟ 2-وجوه اشتراک و افتراق آثار آنان چیست؟ روش تحقیق، توصیفی-تحلیلی با رویکرد هرمنوتیک فلسفی گادامر و داده های مورد نظر، به شیوه کتابخانه ای و میدانی تهیه شده است. نتایج پژوهش نشانگر آن است که هنرمند بقاع، با پیش داوری هایی که متعلق به افق معنایی روزگار اوست به مکالمه با سنّت گذشته پرداخته و تعاملی سازنده میان زمان حال و گذشته برقرار کرده است؛ به این مفهوم که تحت تأثیر افق معنایی گذشته، بافت، زمینه اجتماعی –,فرهنگی خود، دست به خلق آثاری زده که نوعی تفسیر جدید از سنت است؛ در عین حال امتزاج افق ها در هنرمندان دو منطقه منتخب، تأثیر متفاوتی داشته و هنرمند لاهیجانی به دلیل بافت و زمینه محل سکونت خود، کمتر از هنرمند اصفهانی از جریان های روز نقاشی تأثیر پذیرفته و بیشتر به سنت ایرانی وفادار مانده است.

آنچه که اکنون مطرح می شود با عنوان ذهن فلسفی شاید با این جمله که اصلا و ابدا «ذهن» فلسفی است، صورتی متناقض به خود بگیرد. این تناقض از آنجا آشکار می شود که اگر گفته می شود ذهن فلسفی، گویی گفته ایم: «ذهن به ذهن فلسفی و غیر فلسفی حصر می شود». قسم دوم ذهن که غیر فلسفی است با ذات فلسفی ذهن در تناقض است. این تناقض، تناقض شایسته ای نیست، از آن سبب که اصلا ذهن غیر فلسفی عبارت درستی نمی باشد و اگر گفته می شود ذهن فلسفی، اشاره به رشد چشم گیر ذهن دارد و اگر شخصی از عبارت ذهن فلسفی، ذهن غیر فلسفی را دست گیر شود، بایست اقرار کرد که گاه بر اثر تنبلی و شهوت، ذهن آنقدر از فعل فلسفی خود می کاهد که اصلا شایسته نیست که او را ذهن نامید. با رفع نام ذهن از ذهن، فلسفی بودنش نیز رفع می شود و این تعبیر مسامحی است که گفته می شود ذهن، غیر فلسفی شده است.

تلقی ادبیات به عنوان هنری برآمده از کاربرد زیبایی شناختی زبان و موضوع تکرار پذیری اثر هنری همچنان به صورتهای مختلف مورد بحث مجامع دانشگاهی است, پیامد این تلقی, رواج نگرش ابهام آمیز نسبت به هنر است که در عین فقدان توجیه روشن درباره آن, خود تبدیل به عاملی می شود برای تفکیک و تمییز آنچه "هنر" است و ناشناخته, ابهام آمیز و متعالی از آنچه "غیر هنر" است و معلوم و کم ارج. در این تقسیم بندی گاه کل جهان هستی در برابر هنر قرار می گیرد و با نگاهی تحقیرآمیز بدان نگریسته می شود, این تلقی که در فرهنگ بشری پیشینه دیرینی دارد, به فراخور زمان نیازمند تأمل و تجدید نظر است. این مقاله درصدد چنین تأملی است و در ضمن آن, این نکته مورد بحث قرار می گیرد که برای این دیگر گونه دیدن رابطه جهان و هنر باید ابهام موجود در هنر به کل جهان هستی تعمیم داده شود.

زاویه دید، یکی از مهمترین اصطلاحات داستان نویسی است که به نحوه روایت داستان اطلاق می شود. در فن داستان نویسی، برای زاویه دید انواعی در نظر گرفته اند که عبارتند از:1- زاویه دید اول شخص2- زاویه دید سوم شخص3- زاویه دید دانای کلدر این مقاله، برای اولین بار این اصطلاح برای تحلیل شعر به کار گرفته شده و منظور از آن، چگونگی نگرش شاعر به یک شی یا یک پدیده است که منجر به برداشت های گوناگون از یک حقیقت واحد می شود.

لطفا برای مشاهده چکیده به متن کامل (pdf) مراجعه فرمایید.